حمید نصرتی قانعی- خبرنگار: در این بین حاصل یک سال تلاش زیتون‌کاران زنجانی در مقابل مبلغی که برای فروش زیتون دریافت می‌کنند کفایت تلاش نگهداری از باغ زیتون و تولید آن را ندارد. افزایش قیمت تولید و کاهش قیمت خرید و حضور واسطه‌ها به هنگام برداشت برای کشاورزان به معضلی تبدیل شده است.
- مشکلات تولید زیتون
یکی از کشاورزان طارمی که حدود ۱۵ سال در حوزه باغداری و کشت زیتون منطقه جزیلان دشت طارم فعال است می‌گوید: برداشت زیتون سال به سال متفاوت است، یک سال درخت زیتون بارآور و سال بعد نیز دیگر بارآور نیست؛ از ۱۵ هکتار باغ زیتون سال قبل ۱۵۰ تن برداشت داشتم و امسال برداشتم ۱۱۰ تن شده است. چند سال قبل هم با برداشت ۴۵ تن در هرهکتار زیتون‌کار نمونه شدم اما جهادکشاورزی از این ظرفیت برای انتقال تجربیات به کشاورزان دیگر استفاده نکرده است در حالی که تناژ برداشت جهان ۱۹ تن در هر هکتار است.
صفر حیدری با گلایه از افزایش هزینه‌های تولید زیتون، اظهار می‌کند: ۸ رقم زیتون مانند کرونائیکی، مانزانیلا، آربکین، کنسروالیا، زرد بومی، کایلت و میشن کاشته ام که هر رقم از این زیتون‌ها در تولید یک نوع ماده غذایی از زیتون نقش دارند اما هزینه‌ها تولید و فروش با هم یکی نیست و با قیمت کم زیتون را می‌خرند.
وی در پاسخ به این سئوال خبرنگار همشهری آنلاین که تولید زیتون چه هزینه‌های دارد؟، ادامه می‌دهد: به دلیل امکانپذیر نبودن اجرای باغ مکانیزه و افزایش هزینه‌های باغداری(تامین نهاده‌ها و کارگر) تولید زیتون برای کشاورزان چندان به صرفه نیست. پارسال هزینه استفاده از کارگر برای برداشت هر کیلوگرم زیتون ۷۰۰ تومان بود که امسال قیمت دقیقا ۲ برابر شده است. پارسال کود ازت را هر کیسه ۳۰ هزارتومان می‌خریدم و امسال به ۵۰ هزارتومان افزایش قیمت داشته است.
این کشاورز نمونه تولید زیتون استان زنجان، می‌افزاید: یکی از نهاده‌های مورد نیاز تولید زیتون، کود شیمیایی فسفات است که سال قبل کیسه‌ای ۵۰ هزارتومان قیمت داشت و امسال به هر کیسه ۱۲۰ هزارتومان رسیده است. سال قبل هر لیتر سم مورد نیاز را ۵۰ هزارتومان می خریدم و امسال لیتری ۱۰۰ هزارتومان برای آن هزینه پرداخت کردیم. با آنکه کل باغم به سامانه آبیاری نوین مجهز است و مشکلی در تامین آب نداشتم سال گذشته ۳۰ تن در هرهکتار زیتون برداشت کردم اما امسال به ۱۵ تن در هر هکتار رسید.
- هزینه روغن‌کشی و بسته‌بندی
مدیرعامل یکی از شرکت‌های فرآوری زیتون در استان زنجان نیزمی‌گوید: در هر سال حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ تن روغن‌کشی داریم. روغن‌کشی از اواخر مهرماه و اوایل آبان‌ماه که زیتون‌های کنسروی به پایان می‌رسد، آغاز می‌شود. برای تولید ۳۰۰ تن روغن زیتون حدود ۲ هزار تن زیتون نیاز است.
محمدرضا ناصری سینکی با یادآوری این‌که در این واحد حدود ۳۰ نفر به کار مشغول هستند، اظهار می‌کند: به دو صورت روغن‌گیری را انجام می‌دهیم برخی کشاورزان زیتون را تحویل و روغن آن را با پرداخت هزینه روغن‌کشی دریافت می‌کنند؛ در روش دیگر نیز زیتون را خریداری می کنیم و روغن می‌گیریم با نشان تجاری شرکت بسته بندی می‌کنیم. هزینه هر کیلوگرم روغن‌گیری نیز ۴۵۰ تومان است.
وی به عنوان تولیدکننده روغن زیتون از جمله مشکلات پیش‌پای تولید را تامین مواداولیه برای بسته‌بندی(درب بطری، برچسب، شیشه و مانند آن) نام برده و می‌گوید: در هزینه مواد اولیه بسته‌بندی ۵۰ تا ۶۰ درصد افزایش داشتیم. با افزایش هزینه‌های تولید منطقی است که قیمت تمام شده روغن زیتون نیز افزایش یابد.
- ۲۰ هزار هکتار باغ زیتون
مدیرجهاد کشاورزی شهرستان طارم با اشاره به سطح زیرکشت بیش از ۲۰ هزار هکتار باغ زیتون طارم، می‌گوید: حدود دو سوم از این باغ‌ها بارده و بقیه جوان هستند، امسال پیش‌بینی برداشت بیش از ۴۵ هزار تن با بیش از ۸۷۰۰ بهره‌بردار داریم. سطح زیرکشت امسال در مقایسه با سال قبل نیز ۱۵۰ هکتار بیشتر شده است.
مجتبی اسکندری درباره سطح زیرکشت زیتون زنجان، ادامه می‌دهد: هر سال بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ هکتار باغ جدید زیتون به مجموع باغ‌های شهرستان طارم افزوده می‌شود. سال قبل حدود ۲۸ هزار و ۳۰ تن زیتون از باغ‌های طارم برداشت شد. برخی سال‌ها مقدار برداشت بیشتر و برخی سال‌ها کمتر است.
- حمایت جهاد کشاورزی
وی در پاسخ به این سئوال خبرنگار همشهری آنلاین که چه جهاد کشاورزی زنجان چه حمایتی از زیتون‌کاران انجام داده است؟، اظهار می‌کند: عمده ارقام رایج کشت درباغ‌های زنجان، زرد زیتون(بومی)، ماری، گلوله، شنگه، روغنی، کرونائیکی، مانزانیلا، آربکین و کنسروالیا است. جهاد کشاورزی استان نیز با ارایه روش‌های آموزشی و ترویجی، تامین تسهیلات اجرای سامانه آبیاری نوین، بهبود تغذیه خاک، مدیریت کشت باغ و غیره به باغداران برای افزایش تولید زیتون کمک کرده است. دولت ۸۰ درصد هزینه اجرای سامانه آبیاری نوین باغ‌ها را یارانه می‌دهد.
اسکندری درباره محصولات تولیدی از زیتون نیز می‌افزاید: قطب اصلی تولید زیتون زنجان شهرستان طارم است که در این شهرستان ۸ واحد روغن‌کشی و ۱۳ واحد فرآوری مجوز فعالیت دارند. همچنین واحدهای خانگی تولید شوری و غیره نیز در حدود ۷۰۰ واحد فعالیت دارند. که به نوعی در اقتصاد خانواد نقش فعالی را برای کشاورزان زیتون‌کار زنجانی برعهده دارند.
- ۵۰۰ واحد فرآوری
مدیرصنایع تبدیلی جهاد کشاورزی استان زنجان نیز درباره تعداد واحدهای فرآوری صنعتی زیتون در زنجان، می‌گوید: بیشترین صنایع تبدیلی زیتون در طارم و گیلوان فعالند. بیشتر افرادی که در تولید زیتون نقش دارند نیز باغ‌دارند و در ۴ یا ۵ سال اخیر مجوز ۲۰ واحد فرآوری صنعتی زیتون با ظرفیت فرآوری اسمی ۳۰ هزارتن صادر شده است که بیشتر فرآوری زیتون به صورت روغن و کنسرو است. با توجه به مجوزهایی که صادر شده است و تولید بیش از ۴۵ هزارتن زیتون مقدار مجوزهای فرآوری صادر شده برای صنایع تبدیلی در زنجان کفایت می‌کند.
بهاره دادلویی با یادآوری این‌که در بخش خانگی هم بیش از ۵۰۰ واحد فرآوری زیتون در زنجان فعال است، می‌افزاید: هدف از صدور مجوزهای فرآوری بهبود وضعیت موجود و صنعتی‌شدن زیتون در شهرستان طارم است. اکنون هر واحد به طور متوسط ۲۰ نفر شاغل دارد که بر اساس مجوزها حدود ۲۵۰ نفر در این بخش فعالیت دارند.
نظر شما